İsrail’in uzun süredir uluslararası tepkiler nedeniyle rafa kaldırdığı E-1 planı yeniden hayata geçirilmek isteniyor. Kudüs’ün doğusunda yer alan 12 kilometrekarelik alanı kapsayan proje görünüşte basit bir yerleşim genişlemesi gibi sunulsa da uzmanlara göre bu hamle bölgenin siyasi geleceğini kökten değiştirecek stratejik bir adım niteliğinde.
Planın uygulanması Maale Adumim adlı yasa dışı Yahudi yerleşimini Kudüs’e bağlayarak Doğu Kudüs’ü Batı Şeria’dan koparacak. Böylece Batı Şeria’nın kuzey ve güney bölgeleri fiilen birbirinden ayrılacak.
3 Bin 400 Konut İnşası Planlanıyor
E-1 planı ilk olarak 1999 yılında onaylanmış ancak ABD başta olmak üzere birçok ülkenin itirazları nedeniyle uygulamaya geçirilememişti. Özellikle Avrupa’dan gelen peş peşe Filistin’i tanıma kararlarının ardından İsrail projeyi yeniden masaya koydu.
Plan kapsamında E-1 bölgesine 3 bin 400’den fazla konut yapılması hedefleniyor. Projenin hayata geçmesi halinde bölge sadece yeni yerleşimlere değil halihazırda var olan sivil alanlara hayvancılık bölgelerine ve büyük bir İsrail polis merkezine de ev sahipliği yapmaya devam edecek.
Uluslararası Tepki Bekleniyor
E-1 planının yeniden gündeme gelmesi özellikle Avrupa ülkeleri ve Birleşmiş Milletler tarafından yakından izleniyor. Uzmanlar projenin hayata geçirilmesinin Orta Doğu barış sürecine ağır bir darbe vuracağını ve yeni diplomatik krizlere yol açacağını belirtiyor.
Filistin yönetimi ise E-1 hamlesini “Filistin devletinin toprak bütünlüğüne açık saldırı” olarak tanımlıyor. Önümüzdeki dönemde planın uygulanma sürecine ilişkin gelişmelerin, hem bölgedeki dengeleri hem de uluslararası ilişkileri önemli ölçüde etkilemesi bekleniyor.
