ABD’nin İran’daki nükleer tesislere düzenlediği hava saldırısı küresel enerji piyasalarında büyük dalgalanmalara neden oldu. Brent petrolün varil fiyatı 78 doların üzerine çıkarak son beş ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Gelişmelerin ardından ABD Başkanı Donald Trump’da sessizliğini bozdu. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada petrol üreticilerine seslenen Trump, fiyatların düşürülmesi gerektiğini vurgulayarak “Düşmanı güçlendirmeyin” çağrısında bulundu.
Trump’tan OPEC+ Ülkelerine Sert Mesaj
ABD’nin Fordo Natanz ve Isfahan’daki nükleer tesisleri hedef almasının ardından yaşanan fiyat artışları enerji piyasalarında geniş yankı uyandırdı. İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatmayı gündeme taşıması ise tedirginliği artırdı. Bu gelişmeler petrolün varil fiyatını 78 dolar seviyesine taşıdı.
Küresel yatırım bankası Goldman Sachs ise fiyatların 110 dolara kadar tırmanabileceği uyarısında bulundu. Gerginlik sonrası Trump, Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada “Petrol fiyatlarını izliyorum. Fiyatları yükseltmeyin düşmanın işine geliyor” ifadeleriyle petrol üreticilerine seslendi.
“Sondaj Yapın Hemen” Talimatı
Trump açıklamasında yalnızca üretici ülkelere değil ABD Enerji Bakanlığı’na da doğrudan mesaj gönderdi. Üretimin hızla artırılması gerektiğini savunan Trump, “Sondaj yapın hem de hemen” diyerek ülke içi enerji üretimine ivme kazandırılması gerektiğine dikkat çekti.
Trump’ın çıkışı Biden yönetiminin enerji politikalarına da dolaylı bir eleştiri olarak yorumlandı. ABD’de yerli üretimin teşvik edilmesi yönünde uzun süredir devam eden tartışmalar bu gelişmelerle birlikte yeniden gündeme taşındı.
Hürmüz Boğazı Dünya Enerji Ticaretinin Kalbi
Orta Doğu’nun en stratejik geçiş noktalarından biri olan Hürmüz Boğazı, dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte birinin sevkiyatında kritik rol oynuyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran ve Irak gibi ülkeler petrol ve doğal gaz ihracatlarının büyük kısmını bu güzergâh üzerinden gerçekleştiriyor.
Günde yaklaşık 20 milyon varil petrolün geçtiği boğaz sadece petrol değil aynı zamanda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) taşımacılığı için de hayati öneme sahip. Katar’ın LNG ihracatının yüzde 87’si Asya’ya geri kalanı ise Avrupa’ya ulaşıyor. İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi sadece fiyatları değil enerji güvenliğini de ciddi şekilde tehdit ediyor.
