Viking çağında hamile kadınlar sadece doğum yapmakla kalmıyor, savaş meydanlarında da yer alabiliyordu. “Body-Politics (Beden Politikaları)” adlı disiplinlerarası araştırma projesi, Viking dönemine ait hamilelik kavramına dair şaşırtıcı gerçekleri gün yüzüne çıkardı. Arkeolog Kate Olley, Brad Marshall ve Emma Tollefsen’in yer aldığı araştırma ekibi, Vikinglerin fetüsleri sadece biyolojik değil, aynı zamanda politik ve sosyal varlıklar olarak gördüğünü ortaya koydu.
Araştırmaya göre, hamile kadınların bazıları savaşçı gibi tasvir ediliyor, hatta doğmamış çocukların dahi intikam ve akrabalık ilişkilerinin bir parçası olduğu anlatılıyor. Laxardal Halkının Destanı’nda geçen bir sahnede, baş karakterin karnına mızrak süren bir adam, kadının doğuracağı çocuğun ileride kendisini öldüreceğini söyler ve haklı çıkar. Bu, o dönem toplumunun fetüsleri nasıl algıladığına dair önemli bir ipucu sunuyor.
Viking mezarlığında bulunan kolyedeki hamile figür, gücün simgesi olabilir.
Sadece yazılı kaynaklar değil, arkeolojik bulgular da bu görüşü destekliyor. İsveç’in Aska bölgesinde bulunan 10. yüzyıla ait bir mezarda, hamile bir kadını betimleyen kolye ucu bulundu. Heykelcikteki figür, karnını sarmalarken bir savaş miğferi takıyor. Bu obje, Viking çağında hamileliğin güçsüzlükle değil, aksine cesaret ve savaşla da ilişkilendirilmiş olabileceğini düşündürüyor.
Çalışma aynı zamanda doğum ve ölüm arasındaki kırılgan sınırı da gözler önüne seriyor. Binlerce Viking mezarı incelenmesine rağmen, sadece 14 vakada anne ve doğmamış bebek birlikte gömülmüş. Bu durum, fetüslerin sosyal bir birey olarak kabul edilmediğini ya da ayrı gömüldüğünü gösteriyor. Bebeklerin bazı durumlarda başka yetişkinlerin yanına “mezar eşyası” gibi yerleştirildiği olasılığı da gündeme getiriliyor.
Viking toplumunda hamilelik, sınıf ve statüyle yakından ilişkiliydi.
Toplumdaki sınıfsal farklar da hamilelik deneyimini derinden etkiliyordu. Araştırmada incelenen hukuk metinlerinden biri, köle kadınların hamileliğini “kusur” olarak tanımlıyor. Bu, Viking toplumunda hamileliğin yalnızca biyolojik değil, sınıfsal ve toplumsal bir mesele olduğunu da gözler önüne seriyor.
Genel olarak araştırma, Viking çağındaki hamileliğin özel bir durum olarak görülmediğini, aksine toplumsal düzenin ve güç ilişkilerinin merkezinde yer aldığını ortaya koyuyor. Savaşlar ve kahramanlıklarla özdeşleştirilen bu çağda, hamile bedenler pasif değil, aktif ve politik figürlerdi. Bu bakış açısı, tarih boyunca görünmez kılınan hamileliğe dair anlayışımızı köklü biçimde sorgulatıyor.
