Maliye Bakanlığı, tapuda gerçek satış bedelini düşük göstererek vergi kaçıranlara yönelik geniş çaplı bir denetim süreci başlattı. Yapay zeka destekli sistemlerle yapılan taramalarda son beş yıl içinde beyan edilen değer ile gerçek satış fiyatı arasındaki farklar mercek altına alındı.
Bakanlık gönüllü olarak beyanda düzeltme yapan vatandaşların ceza ödemeden süreci kapatabileceğini açıkladı. Ancak düzeltme yapılmaması halinde vergi aslına ek olarak vergi ziyaı cezası ve yüzde 53,25 oranındaki yüksek gecikme faizi uygulanacak.
Gerçek Değer ve Beyan Arasındaki Uçurum
Gayrimenkul piyasasında özellikle büyükşehirlerde kayıt dışılığın arttığına dikkat çeken uzmanlar 10 milyon TL’ye satılan bir evin tapuda 25 milyon TL gibi çok daha düşük bir bedelle gösterilmesinin devletin ciddi gelir kaybına yol açtığını belirtiyor.
Daha önce genellikle inşaat firmalarına odaklanan incelemelerin artık bireysel alıcı ve satıcıları da kapsadığını vurgulayan yetkililer konut kredilerinin de denetime dahil edildiğini ifade ediyor. Bu kapsamda tapuda düşük değer beyan eden hem alıcı hem satıcı geçmişe dönük tüm eksik ödemeleri faiz ve cezalarıyla birlikte ödemek zorunda kalacak.
Yüksek Gecikme Faizi ve Ağır Yaptırımlar Geliyor
Maliye uzmanları eksik beyanın tespit edilmesi halinde yıllık gecikme faizinin yüzde 53,25 olduğunu hatırlatarak son beş yıla dair eksik ödemelerin vatandaşlar için önemli mali yük oluşturabileceğini belirtiyor.
Emlak sektöründe de benzer uygulamalara dikkat çekiliyor. Komisyonların bir kısmının rayiç bedel üzerinden faturalandırılıp geri kalanının elden alınması durumunda bu farkın tespit edilmesiyle geriye dönük cezalı tahsilat yapılabileceği bildiriliyor. Bu nedenle emlakçılar da denetim kapsamına dahil ediliyor.
Siyasi Kanattan Açıklama
Rayiç bedel düzenlemelerine ilişkin siyasi kanattan da açıklama geldi. AKP Genel Merkez Yerel Yönetimler Başkanı Mustafa Demir, “Vatandaşın sırtına yeni yük bindirmeyeceğiz. Belediyelerin gelir ihtiyacını da gözeten vatandaşın hakkını koruyan dengeli bir yaklaşım izlenecek” dedi.
Maliye Bakanlığı’nın başlattığı bu kapsamlı inceleme gayrimenkul piyasasında uzun süredir tartışılan “düşük beyan” sorununa karşı en ciddi adımlardan biri olarak değerlendiriliyor. Yetkililer hem alıcı hem de satıcının sorumluluklarının altını çizerken gönüllü düzeltme yoluna gidenlerin ağır cezalardan kurtulabileceğini bir kez daha hatırlatıyor. Böylece devlet kaybolan vergi gelirlerini geri kazanmayı ve kayıt dışılığı en aza indirmeyi hedefliyor.